اندازه‌گیری و ارزیابی فلزات سنگین در کنسروهای ماهی تون تولید شده از منابع مختلف صید در سال 1390

مقاله 4، دوره 12، بهار 1393، بهار 1393، صفحه 31-36  XMLاصل مقاله (856 K)
نوع مقاله: مقاله علمی – پژوهشی
نویسندگان
1میترا داودی  ؛ 2اورنگ عیوض‌زاده؛ 3محمدرضا سویزی؛ 4کاظم کریمی
1کارشناس ارشد دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ورامین، دانشکده مهندسی کشاورزی، گروه مهندسی کشاورزی- علوم و صنایع غذایی، ورامین، ایران
2استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ورامین، دانشکده مهندسی کشاورزی، گروه مهندسی کشاورزی- علوم و صنایع غذایی، ورامین، ایران
3دانشیار دانشگاه صنعتی مالک اشتر، دانشکده شیمی و مهندسی شیمی، تهران
4کارشناس ارشد علوم و صنایع غذایی، شرکت فرآورده‌های گوشتی تهران (سولیکو)، تهران
چکیده
مقدمه: ارزیابی آلودگی‌ مواد غذایی بویژه ماهی‌ تون و فراورده‌های آن به فلزات سنگین بدلیل پدیده تجمع‌پذیری و به عنوان شاخصی از میزان آلودگی آبها اهمیت فراوانی دارد. در پژوهش حاضر اندازه‌گیری و ارزیابی سه فلز سنگین جیوه، کادمیم و سرب در کنسرو ماهی تون تولید شده از چهار منبع اصلی تأمین ماهی تون کشور مورد بررسی قرار گرفت.
مواد و روش‌ها: برای این منظور از چهار نقطه جغرافیایی دریای عمان، سواحل کشورهای هند، سیشل و غنا، نمونه‌هایی از کنسرو ماهی تون تولیدی یکی از کارخانجات معتبر داخل کشور تهیه شد و پس از آماده‌سازی و هضم نمونه‌ها، مقدار جیوه با بهره‌گیری از تکنیک بخار سرد روش طیف‌سنجی جذب اتمی(AAS)  و مقدار دو فلز کادمیوم و سرب با روش پلاسمای جفت شده القایی- طیف‌سنجی نشر اتمی (ICP-AES) اندازه‌گیری شد. نتایج حاصل، در مقایسه با سه استاندارد مبنا [ایران (ISIRI)، جهانی (WHO/FAO) و اروپا (EC)] و با استفاده از روش آنالیز واریانس (ANOVA) با بهره‌گیری از نرم‌افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: نتایج ارزیابی‌ها نشان داد در 4 سری نمونه‌های‌ مورد آزمایش، میانگین جیوه ppm 082/0±2/0 (100% نمونه‌ها در محدوده‌ی مجاز استاندارد)، میانگین کادمیوم اندازه‌گیری شده ppm 375/0±614/0 (75% نمونه‌ها بالاتر از محدوده‌ی مجاز استاندارد) و میانگین سرب ppm 132/0±5/0 (50% نمونه‌ها در محدوده‌ی مجاز استاندارد) می‌باشد.
نتیجه‌گیری: صیدهای منطقه‌ی چا‌بهار از صیدگاه دریای عمان دارای بیشترین و صیدهای سواحل غنا دارای کمترین مقادیر آلودگی به فلزات سنگین تعیین شدند.